Een artikel over Gemmy met haar hulphond Verdi

Verdi – mijn maatje en vrijheid.

Mijn naam is Gemmy, 33 jaar, ik woon in Zuid-Limburg, samen met Frank en sinds 2 september 1998 met Verdi, mijn hulphond die bij me is vanwege epilepsie.

Verdi is een lieve trouwe zwarte Labrador die mijn en ons leven in heel veel positieve opzichten veranderd heeft. Ik had vooraf nooit kunnen denken hoe groot het verschil kan zijn als je het geluk hebt dat er een hulphond in je leven is en kan me bijna niet meer voorstellen hoe het was zonder hem. Verdi zorgt ervoor dat ik veel onafhankelijker ben van de mensen om mij heen en geeft me een heleboel vrijheid. Dankzij hem is mijn levenskwaliteit enorm vergroot en natuurlijk is hij voor mij en ons ook een hele bijzondere kameraad.

Hij is opgeleid tot ‘ADL-hond’ (Activiteiten Dagelijks Leven) door Hulphond Nederland (en wel de toenmalige Stichting SAM). Omdat er toen in Nederland nauwelijks ervaring was met hulphonden voor epilepsie heeft hij dit deel van zijn werk van ons geleerd. Hij leerde snel en had meteen al mijn hart gestolen.

Dankzij Verdi kan ik weer alleen thuis blijven omdat hij hulp inschakelt als dat nodig is. Ik krijg dagelijks aanvallen. Vaak zijn dat gelukkig korte aanvallen waar ik wel weer uit kom maar soms krijg ik vele aanvallen achter elkaar. In zo’n geval moet ik medicijnen toegediend krijgen om er weer uit te komen en omdat ik dan niet bij bewustzijn ben kan ik zelf geen hulp meer inschakelen. Sinds Verdi er is, zorgt hij dat er hulp komt. Hij heeft geleerd om bij een aanval op een knop te duwen, waarmee middels een alarmsysteem Frank kan worden opgebeld als dat nodig is. Het is gelukkig lang niet bij iedere aanval nodig dat er gebeld wordt en hulp komt. Daarom heeft Frank een alarmsysteem gemaakt met een tijdsvertraging. Daardoor kan ik, als ik binnen korte tijd bijkom, de alarmering op tijd uitschakelen waardoor er dus alleen gebeld wordt als het te lang duurt. Wat vroeger steeds een risico afweging was of ik wel of niet alleen thuis bleef en hoe lang, is nu geen vraag meer. Dankzij Verdi kan ik alleen blijven want hij zorgt dat Frank opgebeld wordt wanneer dat nodig is. Dit is natuurlijk een enorme vrijheid. Ook voor Frank en de rest van mijn omgeving is dat een hele geruststelling.

Na een aanval komt Verdi bij me en wacht rustig af tot ik bijkom. Dan laat hij merken dat hij naast me zit door aandacht te vragen en krijgt hij uiteraard zijn welverdiende beloning. Vaak kan ik mezelf dan wel weer redden maar ook bij grotere aanvallen biedt hij hulp. Soms is rondom grotere aanvallen tijdelijk mijn rechter lichaamshelft verlamd. Daarom heeft Verdi geleerd om dingen te pakken zoals een tas waarin bijv. medicijnen zitten, een mobiele telefoon, enz. Deze dingen pakt hij op verbaal commando maar omdat ik soms tijdelijk niet kan praten hebben we hem ook geleerd om dit op gebaar te pakken. Ook wat andere dingen begrijpt hij zonder verbale commando’s. Bijvoorbeeld om me overeind te helpen als me dat zelf niet goed lukt. Hierdoor kan ik met zijn hulp op de bank gaan zitten of in bed gaan liggen na een grotere aanval als dat nodig is.

Ook op straat is hij van grote waarde. In het verleden had ik geregeld loopaanvallen. Dit houdt in dat als je aan het lopen bent, je in een aanval een stukje blijft door lopen, echter zonder besef van gevaar omdat je op dat moment niet bij bewustzijn bent. Dat kan natuurlijk gevaarlijk zijn met verkeer en zo. Daarom hebben we Verdi geleerd bij iedere stoeprand te stoppen en te wachten met oversteken tot hij een commando krijgt. In een loopaanval kun je geen commando’s meer geven dus daarom blijft Verdi op de stoep en houdt mij middels zijn riem tegen als ik in een aanval de straat op wil lopen.

Op ongeveer dezelfde manier gaat het bij water zoals bij een beek of vijver. Omdat water in een dergelijke aanval gevaarlijk kan zijn stopt Verdi ook zodra we water naderen en houdt mij zo tegen.

Op deze manier heeft hij in de loop der jaren diverse keren voorkomen dat ik in een loopaanval de straat overstak of de beek in liep. Omdat hij me letterlijk van de straat houdt, kan ik dankzij Verdi weer veilig zelf naar buiten, wat een boel vrijheid geeft. Hierdoor ben ik niet meer zo afhankelijk van andere mensen als ik een boodschap wil doen of op weg ben naar een cursus, vereniging, dokter, een wandeling wil maken om Verdi even lekker door het veld te laten rennen, of wat dan ook. Hij zorgt ervoor dat ik veilig ergens kom en ook weer thuis kom.

Ik ben er heel blij mee om niet meer altijd zo afhankelijk te zijn van andere mensen en dat ik nu gewoon met Verdi op pad kan. Nu kan ik naar buiten als ik dat wil en daar ben ik enorm blij om!

Toen Verdi een tijdje hier was ging zijn hulp geleidelijk aan nog een grote stap verder. Hij ging vooraf aanvallen aanvoelen en waarschuwt me er op tijd voor. Hoe dat kan is niet duidelijk maar wel hoeveel het betekent. Lang niet iedere hond kan dit of heeft dit. Het is dan ook niet te leren aan een hond door de mens, maar je kunt het wel stimuleren, al geeft dit geen garantie. Zelf voel ik de aanvallen niet aankomen en anderen zien vooraf ook niks aan mij waardoor ik in het verleden heel vaak letsel opliep door de aanvallen waaronder hersenschuddingen. Ook al is de aanval van korte duur; door het vallen waren de gevolgen vaak lang voelbaar. Maar inmiddels ben ik sinds hele lange tijd ben niet meer gevallen met dank aan Verdi. Zodra hij voelt dat ik een aanval ga krijgen waarschuwt hij me. Ik heb dan de tijd om veilig te gaan zitten of liggen waardoor ik niet meer val, wat enorm veel scheelt.

Vroeger was het een risico afweging of ik dingen wel of niet kon doen. Soms ging het goed en vaak ook niet. Dat is nu wel heel anders. Als ik nu sta te koken gaat het niet meer mis. Zodra Verdi me waarschuwt draai ik de pitten uit en ga op de grond zitten. Nu Verdi me laat weten dat er een aanval aan komt is er tijd genoeg om veiligheidsmaatregelen te nemen en zijn de consequenties van de aanvallen vaak niet meer zo groot, waardoor ik meestal mijn bezigheden snel weer op kan pakken. In het dagelijks leven zijn daar veel voorbeelden van te geven die het verschil maken tussen risicovolle situaties en veiligheid nu dankzij Verdi’s waarschuwing. Als ik bijv. in zo’n situatie sta te strijken dan zorg ik dat het hete strijkijzer uit de buurt van mij en Verdi is en trek ik het uit, als ik groente sta te snijden leg ik het mes neer en zorg ik dat ik veilig ga zitten, als ik aan het eten ben dan stop ik daarmee zodat ik me niet meer verslik en als ik sta te douchen kan ik gaan zitten en eventueel de kraan nog uitdraaien. Ik kan nu weer alleen de trap op en af lopen als dat eens nodig is, nu ik wat dat Verdi me feilloos waarschuwt. Ik durf zelfs weer op een ladder te staan met Verdi in de buurt, iets wat ik vroeger wel uit mijn hoofd zou laten maar waar ik nu wel blij om ben dat zelfs dit mogelijk is. We hebben namelijk een nieuw huis waarin heel wat geklust moet worden en het is heerlijk dat ik daar nu ook mijn steentje in bij kan dragen.

Eigenlijk zijn dergelijke alledaagse en simpele dingen voor mij daarmee weer een stuk vanzelfsprekender en simpeler geworden omdat ik nu veel minder de afweging hoef te maken of het risico niet te groot is om deze dingen te doen en dat geeft me ongelooflijk veel meer vrijheid waar ik erg blij mee ben!
Als ik weg ga dan laat ik Verdi altijd mijn mobiele telefoon pakken. Soms weigert hij dit en dan weet ik genoeg. Dan kan ik beter nog even gaan zitten omdat hij dat alleen maar weigert als ik een aanval ga krijgen. Als ik het weggaan dan even uitstel zodat ik thuis de aanval krijg en niet op straat, scheelt dat weer een boel. 

Ik kan nog vele voorbeelden geven waarin Verdi zijn waarde bewees, maar wil afsluiten met een laatste voorbeeld wat ik zelf toen wel bijzonder vond.

Een tijdje geleden paste ik op de baby van goede vrienden, iets wat ik niet zou durven riskeren vanwege de epilepsie als Verdi er niet was omdat ik veel te bang zou zijn dat er iets met haar zou gebeuren als ik een aanval zou krijgen. Frank werkte die middag veiligheidshalve wel thuis, maar hoeft er nu niet per se naast te zitten met Verdi in de buurt. Ik was haar het flesje aan het geven toen Verdi aangaf dat ik een aanval ging krijgen. Er was nu tijd genoeg om te stoppen met het flesje geven, haar veilig neer te leggen zodat ze niet kon vallen, Frank even erbij te roepen en zelf op de grond te gaan zitten. Even later kreeg ik de aanval die verder dus geen consequenties had omdat Verdi me op tijd gewaarschuwd had. Op zo’n moment realiseer ik me heel goed hoeveel geluk ik heb met zo’n hulphond aan mijn zijde en hoeveel meer vrijheid, veiligheid en kwaliteit van leven dit betekent.

Nu Verdi er is, is er ook veel meer mogelijk. Zo zing ik sinds enkele jaren bij een koor; iets waar ik zonder Verdi niet zo snel aan zou beginnen vanwege de epilepsie, maar wat ik erg leuk vind. Als ik nu een aanval krijg, kan ik even apart gaan zitten dus dat scheelt natuurlijk veel. Ook doe ik vrijwilligerswerk als staflid bij Scouting waar Verdi ook al heel vaak zijn waarde bewezen heeft tijdens de wekelijkse opkomsten en met de kampen.

Op vakantie gaan we het liefst naar de bergen. Dankzij Verdi is zelfs een mooie bergwandeling veel beter mogelijk omdat dit nu veel veiliger is. 

Verdi is in de loop der jaren natuurlijk een enorme kameraad geworden van wie ik zielsveel houd! Ik ben er ook heel dankbaar voor wat hij me allemaal heeft gegeven en geeft en dat hij ons leven zo heeft verrijkt.
En natuurlijk niet alleen maar door zijn hulp. Het is ook een hele leuke hond, met zo nu en dan de nodige hondeugd en tegelijkertijd een super lieve kameraad.

Ik hoop dan ook dat we samen nog een aantal goede leuke jaren tegemoet mogen gaan!

Veel groetjes,

Gemmy & Verdi

Omhoog